Trong quá trình dùng thuốc, một điều đáng lo ngại nhất là đó là thuốc gây hại cho dạ dày, nó thể hiện dưới nhiều mức độ tổn thương. Nguy hiểm nhất là gặp đó là các tai biến nặng như loét bao tử, xuất huyết dạ dày, thủng dạ dày… Do đó, chúng ta cần biết để đề phòng và xử lý kịp thời. Hãy cùng ADIVA điểm mặt thuốc gây viêm loét dạ dày bạn cần hạn chế để bảo vệ dạ dày khỏe mạnh.
Căn bệnh viêm loét dạ dày ngày càng phổ biến
Viêm loét, xuất huyết dạ dày là tác dụng phụ rất hay gặp với các mức độ khác nhau như cảm giác đầy bụng, nóng rát vùng thượng vị, viêm loét dạ dày tá tràng thậm chí chảy máu, thủng dạ dày, hành tá tràng.
Tác dụng phụ xuất hiện cả khi dùng đường uống hoặc cả đường tiêm. Sở dĩ, tác dụng phụ này hay gặp nhất do một mặt thuốc gây tổn thương trực tiếp niêm mạc dạ dày, mặt khác nữa là nó làm giảm quá trình sản xuất chất nhầy tạo điều kiện cho axit và pepsin của dịch vị gây tổn thương niêm mạc.
Trong đó, khi dùng đường uống, thuốc sẽ gây loét theo 2 cơ chế: kích ứng trực tiếp dạ dày và do giảm chất nhầy. Còn nếu dùng thuốc với các đường dùng khác thì thuốc chỉ gây loét theo cơ chế làm giảm chất nhày hoặc gây tăng tiết dịch vị. Đặc biệt, dùng thuốc theo đường uống tác dụng gây loét sẽ tăng lên rất nhiều trong khi đuờng uống lại là đường dùng phổ biến hiện nay. Do đó, nắm bắt các thuốc gây viêm loét dạ dày nhằm hạn chế phần nào các triệu chứng đau dạ dày nhẹ tiến triển theo hướng xấu và uống đúng cách để không gây hại cho bao tử.
Để hạn chế tác hại của một số loại thuốc gây viêm loét dạ dày trên đường tiêu hóa, phải uống thuốc lúc no và liều lượng phù hợp.
Thuốc gây viêm loét, xuất huyết dạ dày bạn nên biết
Có nhiều loại thuốc có thể gây tai biến ở dạ dày nếu như ta sử dụng không đúng, đáng ngại hơn cả là các hormon vỏ thượng thận loại Corticoid (có rất nhiều loại thuốc có Corticoid mang những tên và biệt dược khác nhau) và các loại thuốc hạ sốt, giảm đau, chống viêm không Steroid (viết tắt là NSAID) có thể kể tới như Aspirin, Diclofenac, Indomethacin, Piroxicam…
Trên thực tế thì các thuốc NSAID được dùng rất phổ biến. Đây cũng là những thuốc được quảng cáo khắp nơi và nó có mặt rộng rãi ở các nhà thuốc… nên người dân có thể tự ý mua về dùng. Một trong những tác dụng phụ thường gặp bởi nhóm thuốc này gây ra là loét dạ dày – tá tràng, chảy máu dạ dày. Các thuốc Corticoid có thể gây ra thủng dạ dày. Các NSAID đều có đặc tính chung đó là các dẫn chất axit có độ tan kém. Các dẫn chất này khi ở trong môi trường axit của dạ dày lại rất khó tan, sẽ kết tụ thành từng đám trong dạ dày, tinh thể axit trong dạ dày sẽ kích thích trực tiếp gây loét.
Một số thuốc giảm đau dễ gây viêm loét và xuất huyết dạ dày
Khi nhắc đến thuốc gây viêm loét dạ dày thì không thể không điểm mặt một số loại thuốc dưới đây:
1. Aspirin:
Không được lạm dụng thuốc Aspirin quá nhiều
Đây là thuốc hay dùng nhất trong nhóm dẫn xuất của axit salicylic. Aspirin có tác dụng giảm đau rất tốt nên được nhiều người tín nhiệm để uống khi bị sốt cao, nhức đầu, đau răng, đau người, thấp khớp cấp và mạn. Bên cạnh tác dụng hạ sốt và giảm đau, chống viêm còn có tác dụng chống kết tập tiểu cầu, vì vậy thuốc làm giảm quá trình đông máu. Tuy nhiên, nó cũng là thuốc có nguy cơ rất cao gây nên các triệu chứng viêm dạ dày tá tràng. Việc lạm dụng thuốc có thể gây xuất huyết dạ dày, thậm chí thủng dạ dày.
2. Ibuprofen:
Có trong thành phần của nhiều loại thuốc giảm đau có thể kể tới như Alaxan, Antidol và thường được kết hợp với Paracetamol (thuộc nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt) có thể giảm cơn đau nhanh chóng bởi nó ức chế sự tổng hợp hay phóng thích Prostaglandin. Tuy nhiên, thuốc này thường gây ra tác dụng phụ về đường tiêu hóa. Có đến 5 – 15% người bệnh dùng Ibuprofen gặp hiện tượng như chướng bụng, đau bụng, buồn nôn, nôn, nặng hơn là loét dạ dày tiến triển, chảy máu dạ dày, ruột…
[banner-ads product=”micell”]
3. Diclofenac (Voltaren, Diclofenac):
Đây là thuốc giảm đau, chống viêm thường dùng để điều trị các chứng viêm đa khớp, thoái hóa khớp, thoái hóa cột sống, đau lưng… Đồng thời cũng là thuốc gây viêm loét dạ dày khá nguy hiểm nếu lạm dụng thuốc.
4. Indomethacin:
Có tác dụng chống viêm, giảm đau, dùng để điều trị đau lưng và viêm dây thần kinh, viêm khớp mạn tính… Khi lạm dụng thuốc có thể gây viêm loét dạ dày – tá tràng, ruột, rối loạn đông máu.
5. Các loại thuốc khác
Các thuốc Meloxicam (Mobic, M-cam, Camrox), Piroxicam (Fenldene), Tenoxicam (Tilcoltil) được sử dụng trong điều trị viêm xương khớp, thoái hóa khớp, viêm cột sống cứng khớp. Tuy phản ứng có hại gây loét và xuất huyết đường tiêu hóa nhưng ít gặp hơn nhưng vẫn là nhóm thuốc có nguy cơ cao gây chảy máu đường tiêu hóa nếu như bị lạm dụng, dùng liều cao kéo dài.
Vậy, làm cách nào để hạn chế sử dụng thuốc gây viêm loét dạ dày?
Hạn chế bằng cách nào đây?
Để khắc phục tác dụng phụ gây loét đường tiêu hóa thì hiện nay các nhà sản xuất đã bào chế ra dạng đặc biệt, đó là viên bao tan trong ruột. Ví dụ như viên Aspirin pH8 chẳng hạn. Với dạng bào chế này thì thuốc không tan trong dạ dày mà tan ở ruột. Do đó, sẽ làm giảm tác dụng phụ, tuy nhiên thuốc vẫn gây loét theo cơ chế làm giảm chất nhầy. Ngoài ra, dạng viên sủi hay gói bột hòa tan sẽ giúp thuốc được phân tán đều mà không tích tụ thành đám trong dạ dày, từ đó giúp hạn chế cơ chế loét trực tiếp.
Để tránh những rối loạn về tiêu hóa thì bạn nên uống thuốc vào lúc no, sau khi ăn và uống với một cốc nước (khoảng 200 – 250ml). Cần đặc biệt chú ý đây là loại thuốc thường dùng để điều trị đau cấp tính, cho nên chỉ dùng trong thời gian ngắn mà không nên kéo dài. Không được tự ý dùng thuốc này nếu không có chỉ định. Nếu bị khó chịu ở dạ dày thì nên uống thuốc cùng với thức ăn hoặc ngay sau ăn.
Bên cạnh đó, hãy hạn chế sử dụng các loại thuốc gây viêm loét dạ dày trên để giảm đau. nếu có sử dụng hãy hỏi ý kiến của bác sĩ. Nếu không lâu ngày dạ dày sẽ gặp vấn đề và dẫn đến nhiều bệnh lý về dạ dày.
Phượng Nguyễn (TH)